Sessievoorzitter: Joep Hendriks (Gemeente Nijmegen, SAMPL)

Nieuwe kennis of meer van hetzelfde? Willen we vooruit, dan biedt specialistisch onderzoek allerlei kansen voor de bucketlist van de archeoloog. Je moet die mogelijkheden dan wel kennen en ze goed kunnen inpassen in het totale archeologische onderzoek. Welke mogelijkheden moet ik niet aan mijn neus voorbij laten gaan en hoe pas ik specialistisch onderzoek in in een PvE?

In de sessie passeren praktijkvoorbeelden van nieuwe technieken, innovatief onderzoek, scherpe onderzoeksvragen en recente inzichten die gericht zijn op kenniswinst de revue. Ontvang handvatten, tips en suggesties die goed in te passen zijn in de dagelijkse praktijk van archeologische onderzoeken.

• Hoofdpijler:
  Veld
• Tweede pijler:
  Wetenschap
• Werkvorm:
  Zaaldiscussie

Known unknowns: Herwen Hemeling als mystery site

Sigrid van Roode (Provincie Gelderland)

Het heiligdom Herwen Hemeling is ondertussen geen onbekende vindplaats meer. Maar ooit was het een mystery site: één stuk steen in een kleiwinning. De rol van het bevoegd gezag is om te bepalen hoe deze vindplaats dan wordt onderzocht. Maar hoe doe je dat, als het aantal onbekende variabelen behoorlijk wat groter is dan wat je wél weet?

Het reservoireffect onder de loep: de casus Scheveningen-Keizerstraat

Jason Laffoon (Universiteit Leiden)
Jeroen van Zoolingen (Gemeente Den Haag)
Lisette Kootker (Vrije Universiteit Amsterdam)

De Gemeentelijke Onderzoeksagenda van Den Haag spreekt 17 keer over 14C-dateringen. Nergens komt de problematiek van het ‘reservoireffect’ ter sprake, terwijl algemeen wordt aangenomen dat dit ‘verouderingseffect’ door een marien dieet ook hier een rol speelt. Wie is verantwoordelijk voor een betrouwbare koolstofdatering? En hoe gaan we met het reservoireffect om? Naar aanleiding van onbetrouwbare dateringen uit een opgraving in Scheveningen, zijn Haagse archeologen de samenwerking aangegaan met de Universiteit Leiden en Vrije Universiteit om deze casus op te lossen.

Gebruikssporenanalyse: speuren naar de onzichtbare verhalen achter onze artefacten

Annelou van Gijn (Universiteit Leiden, Archol)

Archeologen geven voorwerpen een ‘naam’ op basis van hun vorm en veronderstelde functie. Microscopisch sporenonderzoek leidt echter tot onverwachte inzichten. Zo blijken de bronstijdsikkels geen sikkels, maar plaggensnijders. Dat is een verrassende transformatie van wat oorspronkelijk een oogstwerktuig in Scandinavië was, naar een hulpmiddel dat ons landschap vormt en dat eindigt in deposities zoals Heiloo. Ook geeft gebruikssporenonderzoek kijk op ‘onzichtbare’ activiteiten zoals huidbewerking. Het onderzoek is tijdrovend en duur, dus selectie is essentieel. Hoe gaan we daar mee om?

Great minds think alike: synthetiserend onderzoek naar neolithisch voedsel

Jeroen van Zoolingen (Gemeente Den Haag)

“We willen onze vakbroeders uitdagen om met een open en onderzoekende blik, met deze onderzoeksagenda in de hand, onderzoek uit te voeren in Den Haag.” Aldus daagde de Gemeentelijke Onderzoeksagenda het afgelopen jaar uit tot een succesvolle samenwerking van gemeentelijke archeologen en uiteenlopende specialisten. Een samenwerking die naar meer smaakt! Hoe pak je dit aan en wat levert het op? Dit Haagse synthese-onderzoek naar neolithisch voedsel is een ideale inspiratiebron van gedegen samenwerking naar grensverleggende ontdekkingen over ons voedselverleden.

vindhetverleden.nu en de kracht van de dialoog

Esther Wieringa (SIKB)

www.vindhetverleden.nu, onderdeel van E-RIHS Nederland, ontsluit de nationale kennisinfrastructuur om iedereen – van archeoloog, erfgoedprofessional tot geïnteresseerde leek – in contact te brengen met natuurwetenschappelijke onderzoekers. De site toont alle mogelijke archeoscience-technieken, geeft een groot aantal aansprekende voorbeelden voor de toepassing in de praktijk en brengt specialisten binnen handbereik. De fysieke kennisdialogen brengen toegespitste inhoudelijke uitwisseling op gang en bieden tevens relevante nascholing in bekende en minder bekende onderzoekstechnieken. Ben jij op de hoogte? En wat kun jij nog leren?