Sessievoorzitter: Inge van der Jagt (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

Archeologisch onderzoek en historische bronnen leveren een schat aan informatie over het wel en wee van de elite. Dieren spelen daarin een belangrijke rol. Ze zijn meer dan een alledaags of juist prestigieus voedingsmiddel, aangenaam gezelschap of onderwerp van of attribuut voor vermaak.

Wat zoöarcheologisch onderzoek aan dieren nog meer over de elite kan vertellen, welke opgravings- en onderzoeksstrategieën tot vernieuwende resultaten kunnen leiden, welke gegevens en verhalen we kunnen binnenhalen door bestudering van historische bronnen en hoe deze onderzoeksmethoden elkaar aanvullen zijn onderwerpen van deze sessie.

• Hoofdpijler:
  Wetenschap
• Tweede pijler:
  Veld
• Werkvorm:
  Lezingen

De Hongerenburg en de connecties van haar eigenaren

Jeroen Flamman (Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie)

Als de historische achtergrond van de eigenaren van kasteel Hongerenburg te Vlijmen aan het archeologisch onderzoek wordt gekoppeld, blijken ineens allerlei noemenswaardige vondsten verklaarbaar. Belangrijk blijken ook de relaties tussen de eigenaren, hun connecties met elite in andere steden, het geloof en de veiligheid in de aanloop naar de Tachtigjarige Oorlog op de grens van Brabant en Holland.

Elitaire (?) puinhopen onder het zand

Chris Muysson (Gemeente Den Haag)

Tijdens een grootschalige opgraving van het Opperhof in het hart van het Binnenhof werden tien diepe kuilen aangetroffen. Deze waren tot de rand gevuld met afval, wat leek op overblijfselen van uitgebreide feestmalen. Er werden resten van honderden steengoed kannetjes gevonden, daterend uit de late 14e-15e eeuw. Ook werden dikke lagen as en veel vis- en ander dierlijk materiaal aangetroffen. Wat zijn dit voor kuilen? Weerspiegelt de inhoud de uitbundigheid van de toenmalige elite of moet dit anders geïnterpreteerd worden?

“Van den dromeldarys te bewairen”

Monique van Veen (Gemeente Den Haag)
Kinie Esser (Archeoplan Eco)

Historische bronnen leveren een schat aan informatie over dieren die een rol speelden van het leven van de elite. De rekeningen van de graaf van Holland laten zien welke prestigieuze dieren op en rond het Binnenhof verbleven. Ze stellen ons in staat om, bij de archeologische vondsten, verhalen te vertellen over vertier en geschenkverkeer. Daarnaast maken ze ook duidelijk wat we (nog) niet hebben gevonden bij het archeologisch onderzoek. Het belang van een combinatie met historisch onderzoek wordt daarmee onderstreept.

Huis ter Kleef biedt meer dan ‘a luxurious life’

Kinie Esser (Archeoplan Eco)

De 65.000 dierlijke resten uit het systematisch opgegraven kasteelafval van Huis ter Kleef te Haarlem geven, naast een inkijk in de gebruiken en opvattingen van de elite over dieren, ook aan hoe de archeozoölogie een archeologisch onderzoek kan ondersteunen en verrijken. Wat zijn bijvoorbeeld de consequenties van bepaalde opgravingsmethoden, welk effect hebben selecties en hoe betrouwbaar is een steekproef, welke formatieprocessen hebben plaatsgevonden en wat zijn daarvan de consequenties voor de interpretaties van de afvalcomplexen?